Από το λοιμό της αρχαίας Αθήνας στο «Μαύρο Θάνατο» του Μεσαίωνα.

 Ξεκινάμε ιστορικά καταγεγραμμένα  με τον λοιμό της αρχαίας Αθήνας που έκαμψε την πανίσχυρη πόλη και σταδιακά οδήγησε στην αποδυνάμωσή της. Τόσο ο Περικλής, η οικογένειά του, αλλά και 70 χιλιάδες Αθηναίοι εξοντώθηκαν κατά τον δεύτερο χρόνο του Πελοποννησιακού Πολέμου, το 430 π.Χ.

Ο Θουκυδίδης ήταν ένας από τους ελάχιστους που κατέγραψαν τα συμπτώματα της μολυσματικής ασθένειας και τις τραγικές καταστάσεις που έζησαν οι Αθηναίοι στην πολιορκούμενη από τους Σπαρτιάτες πόλη.

Για πολλά χρόνια, η επικρατέστερη θεωρία για τα αίτια της ασθένειας ήταν η πανώλη.  Ωστόσο, ερευνητές και ιατροί λένε πως  μέχρι σήμερα η επιστημονική κοινότητα δεν έχει βεβαιότητα τι ακριβώς προκάλεσε το θανατικό.

Ο λοιμός έκαμψε την αρχαία Αθήνα και η πανώλη σημάδεψε το Βυζάντιο επί Αυτοκράτορα Ιουστινιανού. Ιστορικοί και ερευνητές περιγράφουν την επιδημία που ενέσκηψε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, το 542 μ.Χ.  Η επιδημία χτύπησε την Κωνσταντινούπολη, με χιλιάδες πτώματα να στοιβάζονται στα τείχη της πόλης, προκαλώντας ένα φρικιαστικό θέαμα. Η επιδημία που έπληξε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, θεωρείται από πολλούς ένας από τους παράγοντες που οδήγησαν στη σταδιακή παρακμή της.

Η πανδημία ξεκίνησε το 1347 από τη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και σε μικρό χρονικό διάστημα έπληξε όλη τη Ευρώπη. Υπολογίζεται ότι τότε πέθαναν τουλάχιστον 80 εκατομμύρια άνθρωποι. Το μικρόβιο της πανώλης μεταφέρθηκε στον άνθρωπο από τα τρωκτικά και τα ποντίκια. Ιστορικοί μιλούν για τις άθλιες υγειονομικές συνθήκες που επικρατούσαν στις πόλεις αλλά και το σοκ των ανθρώπων που έβλεπαν τα αγαπημένα τους πρόσωπα να παθαίνουν ανήμπορα.

Παρά το γεγονός ότι η πανώλη έπληττε τους πάντες, ορισμένες θρησκευτικές και Εθνοτικές ομάδες αντιμετωπίστηκαν με εχθρότητα, με αποκορύφωμα τη μαζική εξόντωση δύο χιλιάδων Εβραίων στο Στρασβούργο στις 14 Φεβρουαρίου του 1349, που θεωρήθηκαν υπαίτιοι για το θανατικό.  Ο φόβος για το άγνωστο γέννησε και πολλές δεισιδαιμονίες.

 Τον 16ο αιώνα εμφανίστηκε και ο γιατρός της πανούκλας που πήρε το όνομά του από την ιδιαίτερη μάσκα που φορούσε και έμοιαζε με ράμφος πουλιού.

 Η αμφισβήτηση της βασιλείας και της φεουδαρχίας, καθώς επίσης και η κατάργηση της δουλειάς έχουν τις ρίζες τους στη πανώλη του Μεσαίωνα.

 Χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι το 1828, όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας επέβαλε αυστηρά προληπτικά μέτρα για τον επιτυχή περιορισμό της πανούκλας στον Αργοσαρωνικό και την Πελοπόννησο. Ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας έθεσε τις βάσεις για ένα οργανωμένο σύστημα υγείας στη χώρα, όμως η δολοφονία του διέκοψε κάθε προσπάθεια για μια υγειονομική πολιτική στην Ελλάδα.